# डाटा साइन्स जीवनचक्र: सञ्चार |](../../sketchnotes/16-Communicating.png)| |:---:| | डाटा साइन्स जीवनचक्र: सञ्चार - _Sketchnote by [@nitya](https://twitter.com/nitya)_ | ## [प्री-लेक्चर क्विज](https://purple-hill-04aebfb03.1.azurestaticapps.net/quiz/30) माथिको प्री-लेक्चर क्विजको माध्यमबाट आउँदै गरेको विषयको ज्ञान परीक्षण गर्नुहोस्! # परिचय ### सञ्चार भनेको के हो? यस पाठलाई सञ्चारको परिभाषा दिएर सुरु गरौं। **सञ्चार भनेको जानकारी आदानप्रदान गर्नु वा व्यक्त गर्नु हो।** जानकारी विचार, भावना, सन्देश, गोप्य संकेत, डाटा – कुनै पनि कुरा हुन सक्छ जुन एक **_प्रेषक_** (जानकारी पठाउने व्यक्ति) चाहन्छ कि **_प्राप्तकर्ता_** (जानकारी प्राप्त गर्ने व्यक्ति) बुझोस्। यस पाठमा, हामी प्रेषकलाई सञ्चारकर्ता र प्राप्तकर्तालाई श्रोता भनेर उल्लेख गर्नेछौं। ### डाटा सञ्चार र कथावाचन हामी बुझ्छौं कि सञ्चार गर्दा उद्देश्य जानकारी आदानप्रदान गर्नु हो। तर डाटा सञ्चार गर्दा, तपाईंको उद्देश्य केवल श्रोतालाई अंकहरू दिनु मात्र हुनु हुँदैन। तपाईंको उद्देश्य डाटाले जानकारी दिएको कथा सुनाउनु हो - प्रभावकारी डाटा सञ्चार र कथावाचन हातमा हात मिलाएर जान्छ। तपाईंको श्रोता तपाईंले सुनाएको कथा सम्झने सम्भावना बढी हुन्छ, तपाईंले दिएको अंकभन्दा। यस पाठको अन्त्यमा, हामी केही तरिकाहरूको बारेमा छलफल गर्नेछौं जसले तपाईंलाई डाटा प्रभावकारी रूपमा सञ्चार गर्न कथावाचन प्रयोग गर्न मद्दत गर्दछ। ### सञ्चारका प्रकारहरू यस पाठमा दुई प्रकारका सञ्चारको चर्चा गरिनेछ: एक-तर्फी सञ्चार र दुई-तर्फी सञ्चार। **एक-तर्फी सञ्चार** तब हुन्छ जब प्रेषकले जानकारी पठाउँछ तर कुनै प्रतिक्रिया वा जवाफ प्राप्त गर्दैन। हामी दैनिक जीवनमा एक-तर्फी सञ्चारका उदाहरणहरू देख्छौं – जस्तै सामूहिक इमेलहरू, समाचारले पछिल्लो घटनाहरू सुनाउँदा, वा टेलिभिजन विज्ञापनले तपाईंलाई आफ्नो उत्पादन किन राम्रो छ भनेर जानकारी दिन्छ। यी प्रत्येक अवस्थामा, प्रेषक जानकारी आदानप्रदान गर्न खोजिरहेको छैन। उनीहरू केवल जानकारी व्यक्त गर्न वा पुर्‍याउन खोजिरहेका छन्। **दुई-तर्फी सञ्चार** तब हुन्छ जब संलग्न सबै पक्षहरू प्रेषक र प्राप्तकर्ता दुवैको रूपमा कार्य गर्छन्। प्रेषकले सुरुमा जानकारी पठाउँछ, र प्राप्तकर्ताले प्रतिक्रिया दिन्छ। दुई-तर्फी सञ्चार परम्परागत रूपमा हामीले सञ्चारको बारेमा सोच्दा सम्झने कुरा हो। हामी सामान्यतया मानिसहरूलाई संवादमा संलग्न भएको देख्छौं - चाहे व्यक्तिगत रूपमा, फोन कलमा, सामाजिक सञ्जालमा, वा पाठ सन्देशमा। डाटा सञ्चार गर्दा, त्यस्ता अवस्थामा तपाईं एक-तर्फी सञ्चार प्रयोग गर्नुहुनेछ (जस्तै सम्मेलनमा प्रस्तुति दिने, जहाँ प्रश्नहरू तुरुन्तै सोधिने छैनन्) र त्यस्ता अवस्थामा दुई-तर्फी सञ्चार प्रयोग गर्नुहुनेछ (जस्तै केही हितधारकलाई सहमति दिन डाटा प्रयोग गर्ने, वा सहकर्मीलाई नयाँ कुरा निर्माण गर्न समय र प्रयास खर्च गर्न मनाउने)। # प्रभावकारी सञ्चार ### सञ्चारकर्ताको रूपमा तपाईंको जिम्मेवारी सञ्चार गर्दा, यो तपाईंको काम हो कि तपाईंको प्राप्तकर्ताले तपाईंले चाहेको जानकारी बुझोस्। डाटा सञ्चार गर्दा, तपाईं केवल अंकहरू बुझाउन चाहनुहुन्न, तपाईं चाहनुहुन्छ कि तपाईंको प्राप्तकर्ताले डाटाले जानकारी दिएको कथा बुझोस्। एक राम्रो डाटा सञ्चारकर्ता एक राम्रो कथावाचक हो। डाटासँग कथा कसरी भन्न सकिन्छ? अनन्त तरिकाहरू छन् – तर तल ६ तरिकाहरू छन् जसको बारेमा हामी यस पाठमा छलफल गर्नेछौं। 1. तपाईंको श्रोता, माध्यम, र सञ्चार विधि बुझ्नुहोस् 2. अन्त्यलाई ध्यानमा राखेर सुरु गर्नुहोस् 3. यसलाई वास्तविक कथाको रूपमा प्रस्तुत गर्नुहोस् 4. अर्थपूर्ण शब्द र वाक्यांश प्रयोग गर्नुहोस् 5. भावनाको प्रयोग गर्नुहोस् यी प्रत्येक रणनीतिहरू तल विस्तृत रूपमा व्याख्या गरिएको छ। ### 1. तपाईंको श्रोता, च्यानल, र सञ्चार विधि बुझ्नुहोस् तपाईं परिवारका सदस्यहरूसँग संवाद गर्ने तरिका तपाईंले साथीहरूसँग संवाद गर्ने तरिकाभन्दा फरक हुन सक्छ। तपाईं सम्भवतः फरक शब्द र वाक्यांश प्रयोग गर्नुहुन्छ जुन तपाईंले बोलिरहेको व्यक्तिले बुझ्न सक्छ। डाटा सञ्चार गर्दा पनि तपाईंले यही दृष्टिकोण अपनाउनुपर्छ। तपाईं कसलाई सञ्चार गर्दै हुनुहुन्छ भनेर सोच्नुहोस्। उनीहरूको लक्ष्य र तपाईंले व्याख्या गरिरहेको परिस्थितिको सन्दर्भमा उनीहरूको बुझाइको बारेमा सोच्नुहोस्। तपाईं आफ्नो श्रोताहरूलाई सामान्यतया एउटा वर्गमा समूह गर्न सक्नुहुन्छ। _हार्वर्ड बिजनेस रिभ्यु_ लेख "[डाटासँग कथा कसरी भन्न सकिन्छ](http://blogs.hbr.org/2013/04/how-to-tell-a-story-with-data/)" मा, डेल कार्यकारी रणनीतिकार जिम स्टिकलेदरले पाँच प्रकारका श्रोताहरू पहिचान गरेका छन्। - **नवसिखिया**: विषयको पहिलो अनुभव, तर अत्यधिक सरलिकरण चाहँदैन - **सामान्य श्रोता**: विषयको बारेमा सचेत, तर अवलोकनात्मक बुझाइ र प्रमुख विषयहरू खोज्दै - **प्रबन्धकीय**: जटिलता र अन्तर्सम्बन्धहरूको गहिरो, कार्यान्वयन योग्य बुझाइ - **विशेषज्ञ**: अन्वेषण र खोजमा बढी केन्द्रित, कथावाचनमा कम, र विस्तृत जानकारीमा रुचि राख्ने - **कार्यकारी**: केवल महत्त्व र निष्कर्ष बुझ्न चाहने, समय सीमित यी वर्गहरूले तपाईंलाई डाटा प्रस्तुत गर्ने तरिका सूचित गर्न सक्छ। तपाईंको श्रोताको वर्गबाहेक, तपाईंले उनीहरूसँग सञ्चार गर्न प्रयोग गरिरहेको च्यानललाई पनि विचार गर्नुपर्छ। तपाईंको दृष्टिकोण मेमो वा इमेल लेख्दा र बैठक वा सम्मेलनमा प्रस्तुति दिँदा अलि फरक हुनुपर्छ। तपाईंको श्रोतालाई बुझ्नुका साथै, उनीहरूसँग सञ्चार गर्ने तरिका (एक-तर्फी वा दुई-तर्फी) जान्नु पनि महत्त्वपूर्ण छ। यदि तपाईं एक-तर्फी सञ्चार प्रयोग गर्दै नवसिखिया श्रोतासँग सञ्चार गर्दै हुनुहुन्छ भने, तपाईंले पहिलोमा श्रोतालाई शिक्षित गर्नुपर्छ र उनीहरूलाई उचित सन्दर्भ दिनुपर्छ। त्यसपछि तपाईंले उनीहरूलाई डाटा प्रस्तुत गर्नुपर्छ र डाटाको अर्थ र महत्त्व बताउनुपर्छ। यस अवस्थामा, तपाईं स्पष्टता प्रदान गर्नमा केन्द्रित हुनु आवश्यक छ, किनकि तपाईंको श्रोताले तपाईंलाई कुनै प्रत्यक्ष प्रश्न सोध्न सक्दैन। यदि तपाईं दुई-तर्फी सञ्चार प्रयोग गर्दै प्रबन्धकीय श्रोतासँग सञ्चार गर्दै हुनुहुन्छ भने, तपाईंले सम्भवतः श्रोतालाई शिक्षित गर्न वा धेरै सन्दर्भ प्रदान गर्न आवश्यक छैन। तपाईं सिधै डाटा र यसको महत्त्वको बारेमा छलफल गर्न सक्नुहुन्छ। तर यस अवस्थामा, तपाईं समय व्यवस्थापन र प्रस्तुति नियन्त्रणमा केन्द्रित हुनु आवश्यक छ। दुई-तर्फी सञ्चार प्रयोग गर्दा (विशेष गरी प्रबन्धकीय श्रोतासँग जो "जटिलता र अन्तर्सम्बन्धहरूको कार्यान्वयन योग्य बुझाइ" खोज्दै छन्) प्रश्नहरू उठ्न सक्छन् जसले तपाईंको कथा भन्दा फरक दिशामा छलफल लैजान सक्छ। यस्तो अवस्थामा, तपाईंले कदम चालेर छलफललाई आफ्नो कथामा पुनः केन्द्रित गर्न सक्नुहुन्छ। ### 2. अन्त्यलाई ध्यानमा राखेर सुरु गर्नुहोस् अन्त्यलाई ध्यानमा राखेर सुरु गर्नु भनेको श्रोताले बुझ्नुपर्ने मुख्य कुरा पहिल्यै बुझ्नु हो। श्रोताले के बुझ्नुपर्छ भन्ने कुरामा विचार गरेर कथा तयार गर्दा उनीहरूले सजिलै पछ्याउन सक्छन्। अन्त्यलाई ध्यानमा राखेर सुरु गर्नु एक-तर्फी र दुई-तर्फी सञ्चारका लागि उपयुक्त छ। कसरी अन्त्यलाई ध्यानमा राखेर सुरु गर्ने? डाटा सञ्चार गर्नुअघि, आफ्नो मुख्य निष्कर्षहरू लेख्नुहोस्। त्यसपछि, कथा तयार गर्दा प्रत्येक चरणमा आफूलाई सोध्नुहोस्, "यो कथा भित्र कसरी समाहित हुन्छ?" सावधान रहनुहोस् – अन्त्यलाई ध्यानमा राखेर सुरु गर्नु आदर्श हो, तर तपाईंले केवल आफ्नो निष्कर्षलाई समर्थन गर्ने डाटा मात्र सञ्चार गर्नु हुँदैन। यसलाई चेरी-पिकिङ भनिन्छ, जसमा सञ्चारकर्ताले केवल आफ्नो तर्कलाई समर्थन गर्ने डाटा प्रस्तुत गर्छ र अन्य डाटालाई बेवास्ता गर्छ। यदि तपाईंले संकलन गरेको सबै डाटाले स्पष्ट रूपमा तपाईंको निष्कर्षलाई समर्थन गर्छ भने, राम्रो। तर यदि तपाईंले संकलन गरेको डाटाले तपाईंको निष्कर्षलाई समर्थन गर्दैन वा विरोधी तर्कलाई समर्थन गर्छ भने, तपाईंले त्यो डाटा पनि सञ्चार गर्नुपर्छ। यस्तो अवस्थामा, श्रोतालाई स्पष्ट रूपमा बताउनुहोस् कि तपाईं किन आफ्नो कथामा अडिग हुनुहुन्छ, यद्यपि सबै डाटाले त्यसलाई समर्थन गर्दैन। ### 3. यसलाई वास्तविक कथाको रूपमा प्रस्तुत गर्नुहोस् परम्परागत कथा ५ चरणमा हुन्छ। तपाईंले यी चरणहरूलाई _प्रस्तावना_, _उद्घाटन कार्य_, _उच्च बिन्दु_, _समापन कार्य_, र _निष्कर्ष_ भनेर सुन्नुभएको हुन सक्छ। वा _सन्दर्भ_, _संघर्ष_, _उच्च बिन्दु_, _समापन_, र _निष्कर्ष_ भनेर। डाटा र कथा सञ्चार गर्दा, तपाईंले यस्तै दृष्टिकोण अपनाउन सक्नुहुन्छ। तपाईं सन्दर्भबाट सुरु गर्न सक्नुहुन्छ, मञ्च तयार गर्न र श्रोतालाई एउटै पृष्ठमा ल्याउन। त्यसपछि संघर्ष प्रस्तुत गर्नुहोस्। तपाईंले यो डाटा किन संकलन गर्न आवश्यक ठान्नुभयो? तपाईंले के समस्या समाधान गर्न खोज्नुभयो? त्यसपछि उच्च बिन्दुमा पुग्नुहोस्। डाटा के हो? डाटाको अर्थ के हो? डाटाले हामीलाई के समाधानहरू बताउँछ? त्यसपछि समापनमा पुग्नुहोस्, जहाँ तपाईं समस्या र प्रस्तावित समाधानहरू दोहोर्याउन सक्नुहुन्छ। अन्त्यमा, निष्कर्षमा पुग्नुहोस्, जहाँ तपाईं मुख्य निष्कर्षहरू र टोलीले लिनुपर्ने आगामी कदमहरूको सिफारिस गर्न सक्नुहुन्छ। ### 4. अर्थपूर्ण शब्द र वाक्यांश प्रयोग गर्नुहोस् यदि तपाईं र म कुनै उत्पादनमा काम गरिरहेका छौं, र मैले तपाईंलाई भने, "हाम्रो प्रयोगकर्ताहरूलाई हाम्रो प्लेटफर्ममा साइन अप गर्न धेरै समय लाग्छ," तपाईं "धेरै समय" कति समय हो भनेर अनुमान गर्नुहुन्छ? एक घण्टा? एक हप्ता? थाहा पाउन गाह्रो छ। यदि मैले यो कुरा सम्पूर्ण श्रोतालाई भने भने? श्रोताको प्रत्येक व्यक्तिले हाम्रो प्लेटफर्ममा साइन अप गर्न प्रयोगकर्ताहरूलाई कति समय लाग्छ भन्ने बारे फरक धारणा बनाउन सक्छ। तर, यदि मैले भने, "हाम्रो प्रयोगकर्ताहरूलाई हाम्रो प्लेटफर्ममा साइन अप गर्न औसतमा ३ मिनेट लाग्छ।" यो सन्देश स्पष्ट छ। डाटा सञ्चार गर्दा, तपाईंले सोच्न सक्नुहुन्छ कि श्रोताको सबै व्यक्तिहरू तपाईंजस्तै सोचिरहेका छन्। तर यो सधैं सत्य हुँदैन। डाटा र यसको अर्थ स्पष्ट बनाउनु सञ्चारकर्ताको जिम्मेवारी हो। यदि डाटा वा कथा स्पष्ट छैन भने, श्रोताले यसलाई पछ्याउन गाह्रो हुनेछ, र उनीहरूले तपाईंको मुख्य निष्कर्षहरू बुझ्ने सम्भावना कम हुनेछ। तपाईं अर्थपूर्ण शब्द र वाक्यांश प्रयोग गरेर डाटा स्पष्ट रूपमा सञ्चार गर्न सक्नुहुन्छ। तल केही उदाहरणहरू छन्। - हामीले *प्रभावशाली* वर्ष बितायौं! - एक व्यक्तिले प्रभावशाली भनेको राजस्वमा २% - ३% वृद्धि हो भनेर सोच्न सक्छ, र अर्को व्यक्तिले ५०% - ६०% वृद्धि हो भनेर सोच्न सक्छ। - हाम्रो प्रयोगकर्ताहरूको सफलता दर *नाटकीय रूपमा* बढ्यो। - नाटकीय वृद्धि कति ठूलो हो? - यो कार्यले *महत्त्वपूर्ण* प्रयासको आवश्यकता हुनेछ। - कति प्रयास महत्त्वपूर्ण हो? अस्पष्ट शब्दहरू थप डाटा प्रस्तुत गर्न वा तपाईंले सुनाएको कथाको सारांशको रूपमा उपयोगी हुन सक्छ। तर, सुनिश्चित गर्नुहोस् कि तपाईंको प्रस्तुतीकरणको प्रत्येक भाग श्रोताका लागि स्पष्ट छ। ### 5. भावनाको प्रयोग गर्नुहोस् कथावाचनमा भावना महत्त्वपूर्ण छ। डाटासँग कथा सुनाउँदा यो अझ महत्त्वपूर्ण हुन्छ। डाटा सञ्चार गर्दा, सबै कुरा तपाईंको श्रोताले बुझ्नुपर्ने मुख्य निष्कर्षहरूमा केन्द्रित हुन्छ। श्रोतामा भावना उत्पन्न गर्दा उनीहरूले सहानुभूति राख्न मद्दत गर्दछ, र उनीहरूले कार्य गर्न सम्भावना बढाउँछ। भावनाले श्रोताले तपाईंको सन्देश सम्झने सम्भावना पनि बढाउँछ। तपाईंले यो टेलिभिजन विज्ञापनहरूमा अनुभव गर्नुभएको हुन सक्छ। केही विज्ञापनहरू धेरै गम्भीर हुन्छन्, र उनीहरूको श्रोतासँग जोडिन र प्रस्तुत गरिएको डाटालाई विशेष बनाउने प्रयासमा दुःखद भावना प्रयोग गर्छन्। वा, केही विज्ञापनहरू धेरै उत्साहजनक र खुसी हुन्छन् जसले तपाईंलाई उनीहरूको डाटालाई खुसीको भावनासँग जोड्न सक्छ। डाटा सञ्चार गर्दा भावनाको प्रयोग कसरी गर्ने? तल केही तरिकाहरू छन्। - प्रशंसापत्र र व्यक्तिगत कथाहरू प्रयोग गर्नुहोस् - डाटा संकलन गर्दा, मात्रात्मक र गुणात्मक दुवै प्रकारका डाटा संकलन गर्ने प्रयास गर्नुहोस्, र सञ्चार गर्दा दुवै प्रकारका डाटालाई समाहित गर्नुहोस्। यदि तपाईंको डाटा मुख्य रूपमा मात्रात्मक छ भने, व्यक्तिहरूको अनुभवको बारेमा थप जान्न कथाहरू खोज्नुहोस्। - चित्रहरूको प्रयोग गर्नुहोस् - चित्रहरूले श्रोतालाई आफूलाई परिस्थितिमा देख्न मद्दत गर्दछ। जब तपाईं चित्रहरू प्रयोग गर्नुहुन्छ, तपाईं श्रोतालाई तपाईंको डाटाको बारेमा उनीहरूले राख्नुपर्ने भावनाको दिशामा धकेल्न सक्नुहुन्छ। - रंगको प्रयोग गर्नुहोस् - विभिन्न रंगहरूले विभिन्न भावनाहरू उत्पन्न गर्छन्। लोकप्रिय रंगहरू र उनीहरूले उत्पन्न गर्ने भावनाहरू तल छन्। सावधान रहनुहोस्, रंगहरूले विभिन्न संस्कृतिमा फरक अर्थ राख्न सक्छ। - नीलोले सामान्यतया शान्ति र विश्वासको भावना उत्पन्न गर्छ - हरियोले सामान्यतया प्रकृति र वातावरणसँग सम्बन्धित हुन्छ - रातोले सामान्यतया जोश र उत्साह व्यक्त गर्छ - पहेँलोले सामान्यतया आशावाद र खुसी व्यक्त गर्छ # सञ्चार केस स्टडी एमर्सन एक मोबाइल एपका प्रोडक्ट म्यानेजर हुन्। एमर्सनले देखेका छन् कि ग्राहकहरूले सप्ताहन्तमा ४२% बढी गुनासो र बग रिपोर्टहरू पेश गर्छन्। एमर्सनले यो पनि देखेका छन् कि गुनासो पेश गर्ने ग्राहकहरू जसको गुनासो ४८ घण्टाभित्र जवाफ दिइएन भने उनीहरूले एपलाई १ वा २ रेटिङ दिने सम्भावना ३२% बढी हुन्छ। अनुसन्धान गरेपछि, एमर्सनसँग केही समाधानहरू छन् जसले समस्या समाधान गर्नेछन्। एमर्सनले ३ कम्पनीका नेताहरूसँग डाटा र प्रस्तावित समाधानहरू सञ्चार गर्न ३० मिनेटको बैठक सेटअप गर्छन्। यस बैठकको क्रममा, एमर्सनको लक्ष्य कम्पनीका नेताहरूलाई बुझाउनु हो कि तलका दुई समाधानहरूले एपको रेटिङ सुधार गर्न सक्छ, जसले सम्भवतः उच्च राजस्वमा अनुवाद गर्नेछ। **समाधान १.** सप्ताहन्तमा काम गर्न ग्राहक सेवा प्रतिनिधिहरू नियुक्त गर्नुहोस् **समाधान २.** नयाँ ग्राहक सेवा टिकटिङ प्रणाली खरीद गर्नुहोस् जहाँ ग्राहक सेवा प्रतिनिधिहरूले सजिलैसँग थाहा पाउन सक्छन् कि कुन गुनासोहरू लामो समयदेखि पर्खाइमा छन् – ताकि उनीहरूले तुरुन्तै कुन गुनासो सम्बोधन गर्ने भनेर थाहा पाउन सकून्। एमर्सनले बैठकमा ५ मिनेट खर्च गरेर एप स्टोरमा कम रेटिङ हुनु किन खराब हो भन्ने व्याख्या गरे, १० मिनेट अनुसन्धान प्रक्रिया र ट्रेन्ड कसरी पहिचान गरियो भन्ने व्याख्या गरे, १० मिनेट हालसालैका ग्राहक गुनासाहरूको समीक्षा गरे, र अन्तिम ५ मिनेट दुई सम्भावित समाधानहरूलाई संक्षेपमा प्रस्तुत गरे। के यो बैठकमा एमर्सनले प्रभावकारी रूपमा संवाद गर्न सके? बैठकको क्रममा, एक कम्पनीका नेतृत्वकर्ताले एमर्सनले ग्राहक गुनासाहरूको १० मिनेटको समीक्षा गरेको कुरामा ध्यान केन्द्रित गरे। बैठकपछि, ती गुनासाहरू मात्र ती नेतृत्वकर्ताले सम्झिए। अर्को कम्पनी नेतृत्वकर्ताले एमर्सनले अनुसन्धान प्रक्रिया वर्णन गरेको कुरामा ध्यान दिए। तेस्रो कम्पनी नेतृत्वकर्ताले एमर्सनले प्रस्तावित समाधानहरू सम्झिए तर ती समाधानहरू कसरी कार्यान्वयन गर्न सकिन्छ भन्नेमा निश्चित थिएनन्। माथिको परिस्थितिमा, एमर्सनले नेतृत्वकर्ताहरूलाई बैठकबाट के लिनुपर्छ भन्ने चाहना राखेका थिए र उनीहरूले के लिए भन्ने बीचमा ठूलो अन्तर देख्न सकिन्छ। एमर्सनले विचार गर्न सक्ने अर्को दृष्टिकोण तल प्रस्तुत गरिएको छ। एमर्सनले यो दृष्टिकोण कसरी सुधार गर्न सक्थे? सन्दर्भ, द्वन्द्व, उत्कर्ष, समापन, निष्कर्ष **सन्दर्भ** - एमर्सनले पहिलो ५ मिनेट खर्च गरेर सम्पूर्ण परिस्थितिको परिचय दिन सक्थे र नेतृत्वकर्ताहरूलाई समस्या कम्पनीका महत्त्वपूर्ण मेट्रिक्स, जस्तै राजस्व, मा कसरी असर गर्छ भन्ने कुरा बुझ्न सुनिश्चित गर्न सक्थे। यसरी प्रस्तुत गर्न सकिन्छ: "हाल, हाम्रो एपको रेटिङ एप स्टोरमा २.५ छ। एप स्टोरमा रेटिङ एप स्टोर अप्टिमाइजेसनका लागि महत्त्वपूर्ण छ, जसले हाम्रो एपलाई खोजमा कति प्रयोगकर्ताले देख्छन् र सम्भावित प्रयोगकर्ताहरूले हाम्रो एपलाई कसरी हेर्छन् भन्नेमा प्रभाव पार्छ। र, अवश्य पनि, हाम्रो प्रयोगकर्ताको संख्या सीधा राजस्वसँग जोडिएको छ।" **द्वन्द्व** एमर्सनले त्यसपछि अर्को ५ मिनेट जति द्वन्द्वको बारेमा कुरा गर्न सक्थे। यसरी प्रस्तुत गर्न सकिन्छ: “प्रयोगकर्ताहरूले सप्ताहन्तमा ४२% बढी गुनासा र बग रिपोर्टहरू पेश गर्छन्। गुनासा पेश गर्ने ग्राहकहरू जसको गुनासा ४८ घण्टाभित्र जवाफ दिइएन भने, ती ग्राहकहरू एप स्टोरमा हाम्रो एपलाई २ भन्दा माथि रेटिङ दिन ३२% कम सम्भावना राख्छन्। हाम्रो एपको रेटिङ एप स्टोरमा ४ मा सुधार गर्दा हाम्रो दृश्यता २०-३०% सुधार हुनेछ, जसले राजस्वमा १०% वृद्धि गर्ने मेरो अनुमान छ।" अवश्य पनि, एमर्सनले यी संख्याहरूलाई न्यायोचित बनाउन तयार हुनुपर्छ। **उत्कर्ष** आधार तयार गरेपछि, एमर्सनले त्यसपछि ५ मिनेट जति उत्कर्षमा जान सक्थे। एमर्सनले प्रस्तावित समाधानहरू प्रस्तुत गर्न सक्थे, ती समाधानहरूले उल्लेखित समस्याहरूलाई कसरी सम्बोधन गर्ने, ती समाधानहरूलाई विद्यमान कार्यप्रवाहमा कसरी कार्यान्वयन गर्न सकिन्छ, ती समाधानहरूको लागत कति छ, ती समाधानहरूको ROI कति हुनेछ, र सम्भवतः ती समाधानहरू कार्यान्वयन गरिएपछि कस्तो देखिन्छ भन्ने स्क्रिनशट वा वायरफ्रेमहरू देखाउन सक्थे। एमर्सनले ४८ घण्टाभन्दा बढी समयसम्म गुनासा सम्बोधन गर्न पर्खेका प्रयोगकर्ताहरूको प्रशंसापत्र र कम्पनीभित्रका हालका ग्राहक सेवा प्रतिनिधिको प्रशंसापत्र पनि साझा गर्न सक्थे जसले हालको टिकटिङ प्रणालीमा टिप्पणी गरेका छन्। **समापन** अब एमर्सनले ५ मिनेट खर्च गरेर कम्पनीले सामना गरिरहेका समस्याहरूलाई पुनः उल्लेख गर्न, प्रस्तावित समाधानहरूलाई पुनः समीक्षा गर्न, र ती समाधानहरू किन सही हुन् भन्ने कुरा पुनः समीक्षा गर्न सक्थे। **निष्कर्ष** किनभने यो केही सरोकारवालाहरूको बैठक हो जहाँ दुई-तर्फी संवाद प्रयोग गरिनेछ, एमर्सनले बैठक समाप्त हुनु अघि नेतृत्वकर्ताहरूलाई भ्रमित भएको कुनै पनि कुरा स्पष्ट गर्न १० मिनेट प्रश्नहरूको लागि छुट्याउन योजना बनाउन सक्थे। यदि एमर्सनले दृष्टिकोण #२ अपनाए भने, नेतृत्वकर्ताहरूले बैठकबाट एमर्सनले चाहेको कुरा ठीकसँग लिन सक्ने सम्भावना धेरै हुन्छ – गुनासा र बगहरूलाई सम्बोधन गर्ने तरिका सुधार गर्न सकिन्छ, र सुधार गर्न दुई समाधानहरू लागू गर्न सकिन्छ। यो दृष्टिकोणले एमर्सनले संवाद गर्न चाहेको डेटा र कथा प्रभावकारी रूपमा प्रस्तुत गर्नेछ। # निष्कर्ष ### मुख्य बुँदाहरूको सारांश - संवाद भनेको जानकारी आदानप्रदान गर्नु हो। - डेटा संवाद गर्दा, तपाईंको उद्देश्य केवल संख्याहरूलाई आफ्नो श्रोतासम्म पुर्‍याउनु होइन। तपाईंको उद्देश्य डेटा द्वारा सूचित कथा संवाद गर्नु हो। - संवादका दुई प्रकार छन्, एक-तर्फी संवाद (जानकारी कुनै प्रतिक्रिया प्राप्त गर्ने उद्देश्य बिना संवाद गरिन्छ) र दुई-तर्फी संवाद (जानकारी अगाडि-पछाडि संवाद गरिन्छ)। - डेटा संग कथा भन्नका लागि तपाईंले प्रयोग गर्न सक्ने धेरै रणनीतिहरू छन्, हामीले समीक्षा गरेका ५ रणनीतिहरू: - आफ्नो श्रोता, माध्यम, र संवाद विधि बुझ्नुहोस्। - अन्त्यलाई ध्यानमा राखेर सुरु गर्नुहोस्। - यसलाई वास्तविक कथाको रूपमा दृष्टिकोण गर्नुहोस्। - अर्थपूर्ण शब्द र वाक्यांशहरू प्रयोग गर्नुहोस्। - भावना प्रयोग गर्नुहोस्। ### आत्म-अध्ययनका लागि सिफारिस गरिएका स्रोतहरू [The Five C's of Storytelling - Articulate Persuasion](http://articulatepersuasion.com/the-five-cs-of-storytelling/) [1.4 Your Responsibilities as a Communicator – Business Communication for Success (umn.edu)](https://open.lib.umn.edu/businesscommunication/chapter/1-4-your-responsibilities-as-a-communicator/) [How to Tell a Story with Data (hbr.org)](https://hbr.org/2013/04/how-to-tell-a-story-with-data) [Two-Way Communication: 4 Tips for a More Engaged Workplace (yourthoughtpartner.com)](https://www.yourthoughtpartner.com/blog/bid/59576/4-steps-to-increase-employee-engagement-through-two-way-communication) [6 succinct steps to great data storytelling - BarnRaisers, LLC (barnraisersllc.com)](https://barnraisersllc.com/2021/05/02/6-succinct-steps-to-great-data-storytelling/) [How to Tell a Story With Data | Lucidchart Blog](https://www.lucidchart.com/blog/how-to-tell-a-story-with-data) [6 Cs of Effective Storytelling on Social Media | Cooler Insights](https://coolerinsights.com/2018/06/effective-storytelling-social-media/) [The Importance of Emotions In Presentations | Ethos3 - A Presentation Training and Design Agency](https://ethos3.com/2015/02/the-importance-of-emotions-in-presentations/) [Data storytelling: linking emotions and rational decisions (toucantoco.com)](https://www.toucantoco.com/en/blog/data-storytelling-dataviz) [Emotional Advertising: How Brands Use Feelings to Get People to Buy (hubspot.com)](https://blog.hubspot.com/marketing/emotions-in-advertising-examples) [Choosing Colors for Your Presentation Slides | Think Outside The Slide](https://www.thinkoutsidetheslide.com/choosing-colors-for-your-presentation-slides/) [How To Present Data [10 Expert Tips] | ObservePoint](https://resources.observepoint.com/blog/10-tips-for-presenting-data) [Microsoft Word - Persuasive Instructions.doc (tpsnva.org)](https://www.tpsnva.org/teach/lq/016/persinstr.pdf) [The Power of Story for Your Data (thinkhdi.com)](https://www.thinkhdi.com/library/supportworld/2019/power-story-your-data.aspx) [Common Mistakes in Data Presentation (perceptualedge.com)](https://www.perceptualedge.com/articles/ie/data_presentation.pdf) [Infographic: Here are 15 Common Data Fallacies to Avoid (visualcapitalist.com)](https://www.visualcapitalist.com/here-are-15-common-data-fallacies-to-avoid/) [Cherry Picking: When People Ignore Evidence that They Dislike – Effectiviology](https://effectiviology.com/cherry-picking/#How_to_avoid_cherry_picking) [Tell Stories with Data: Communication in Data Science | by Sonali Verghese | Towards Data Science](https://towardsdatascience.com/tell-stories-with-data-communication-in-data-science-5266f7671d7) [1. Communicating Data - Communicating Data with Tableau [Book] (oreilly.com)](https://www.oreilly.com/library/view/communicating-data-with/9781449372019/ch01.html) ## [पोस्ट-व्याख्यान क्विज](https://purple-hill-04aebfb03.1.azurestaticapps.net/quiz/31) माथि सिकेको कुरा पोस्ट-व्याख्यान क्विजसँग समीक्षा गर्नुहोस्! ## असाइनमेन्ट [बजार अनुसन्धान](assignment.md) --- **अस्वीकरण**: यो दस्तावेज़ AI अनुवाद सेवा [Co-op Translator](https://github.com/Azure/co-op-translator) प्रयोग गरेर अनुवाद गरिएको छ। हामी शुद्धताको लागि प्रयास गर्छौं, तर कृपया ध्यान दिनुहोस् कि स्वचालित अनुवादमा त्रुटिहरू वा अशुद्धताहरू हुन सक्छ। यसको मूल भाषा मा रहेको मूल दस्तावेज़लाई आधिकारिक स्रोत मानिनुपर्छ। महत्वपूर्ण जानकारीको लागि, व्यावसायिक मानव अनुवाद सिफारिस गरिन्छ। यस अनुवादको प्रयोगबाट उत्पन्न हुने कुनै पनि गलतफहमी वा गलत व्याख्याको लागि हामी जिम्मेवार हुने छैनौं।